Componisten
2007
Domenico Scarlatti ( 1685 – 1757 )
Het is 250 jaar geleden dat Domenico Scarlatti is overleden.
Hij studeerde eerst bij zijn vader en later bij Gasparini en bij Bernardo Pasquini.
Zijn meest beroemde werken zijn z’n 560 sonates.
Deze sonates blinken uit in originaliteit en zijn voor die tijd zeer vooruitstrevend.
Domenico Scarlatti heeft heeft 1 oratorium geschrevenen, een fors aantal opera’s, 1 Stabat mater, enkele cantates en 17 symfonieën en 1 concert voor klavecimbel en orkest .
In 1701 werd hij organist en componist aan de koninklijke kapel te Napels, die door zijn vader werd geleid.
Hij verbleef van 1705 tot 1709 in Venetië, waar hij een muzikale wedstrijd met Händel zou hebben uitgevochten; daarna was hij tot 1719 werkzaam te Rome, van 1719 tot 1728 verbleef hij te Lissabon, als kapelmeester en leraar van de kroonprinses Maria Barbara de Bragança.
Toen zij in 1728 de Spaanse kroonprins huwde, volgde Scarlatti haar naar Madrid. Ze had de beschikking over een aantal klavecimbels maar ook een aantal pianofortes.
Scarlatti componeerde ruim 560 sonates !
De ‘Scarlatti-sonate’ is een werk dat naar gelang het tempo waarin het wordt uitgevoerd tussen de twee en tien minuten duurt.Als je alle sonates zou spelen kom je uit op ongeveer 50 uur muziek.
Alleen de ‘’Essercizi’‘ ( 30 sonates ) is de enige uitgave die hij bij leven publiceerde. Originele manuscripten ervan zijn niet teruggevonden. Zoiets kan gebeuren maar veel verbazender is dat hetzelfde geldt voor de 530 andere sonates.Heel lang, bleven de twee maal vijftien lederen banden onder water: Europa moest het tot 1839 met de steeds schaarser wordende exemplaren van de ‘’Essercizi’‘ doen. Toen publiceerde Beethovens leerling, de componist en muziekpedagoog Carl Czerny er wederom een aantal. Naar verluidt vond Chopin ze meer dan bijzonder.
Scarlatti’s fantasie en vruchtbaarheid waren schier onuitputtelijk en hij stelde zware speltechnische eisen aan de uitvoerenden. De ‘sonates’ hebben slechts één deel; hun structuur is gewoonlijk de tweedelige liedvorm, maar binnen deze beperkte vorm toont Scarlatti een onuitputtelijke rijkdom aan vondsten op melodisch, harmonisch, ritmisch en technisch (bijv. overgekruiste handen, de zgn. Scarlatti-greep) gebied.
Korte motieven worden met elkaar verweven of juist tegen over elkaar gezet.Je hoort een streven naar een grote welluidendheid en soms is er zelfs sprake van een quasi romantische sfeer.